Naszą specjalnością stały się wykłady historyczne, które z czasem zyskały wierną publiczność.
Z dużym uznaniem spotkały się cykle spotkań „Srebrny wiek Rzeczypospolitej” oraz „Wieki niezupełnie ciemne”. Zrealizowaliśmy je z zespołem pasjonatów i działających lokalnie historyków. Wykłady miały charakter otwarty, były skierowane do młodzieży i osób dorosłych. Formuła się sprawdziła, zatem z pewnością pojawią się nowe cykle tematyczne.
Do udanych inicjatyw trzeba zaliczyć spotkania dla najmłodszych mieszkańców, poświęcone etnografii regionu. W realizacji cyklu „Mała akademia tradycji” wspierał nas zespół edukatorów z Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej. W przyszłości zechcemy przygotować kolejne ciekawe oferty dla dzieci w wieku szkolnym.
Oprócz wspomnianych już inicjatyw Niżańskie Centrum Historii i Tradycji organizuje okazjonalnie prelekcje, debaty, wykłady i spotkania okolicznościowe. Jesteśmy otwarci, zapraszamy do współpracy – chętnie gościmy w naszych progach realizatorów przedsięwzięć wpisujących się w specyfikę działania naszej placówki.
Do tej pory udało nam się zrealizować z powodzeniem:
CYKLE TEMATYCZNE
„SREBRNY WIEK RZECZYPOSPOLITEJ” [2019/2020]
„Srebrny wiek Rzeczypospolitej” – to cykl niebanalnych spotkań z historią Polski i naszego regionu, wypełnionych opowieściami, prezentacjami, anegdotami i dyskusjami na temat ważnych wydarzeń, wybitnych postaci, kultury i spraw życia codziennego w XVII wieku. Spotkania prowadzili historycy, miłośnicy regionu, znawcy tematu. Do udziału w przedsięwzięciu zaproszenie przyjęli: dr Konrad Krzyżak, Tomasz Żbik, Marcin Folta, Jacek Siembida. Cykl składał się z ośmiu spotkań, na których poruszano następujące tematy:
- Bitwa pod Niskiem [K. Krzyżak, J. Siembida, T. Żbik]
- Mityczny sarmatyzm. Codzienność, obyczaje, sztuka w sarmackiej Rzeczpospolitej. [M. Folta, T. Żbik]
- Stefan Czarniecki. Portret człowieka i dowódcy. [J. Siembida, T. Żbik]
- Nurt sarmacki i dworski w literaturze [M. Folta, T. Żbik]
- Rzeczpospolita wielokulturowa [K. Krzyżak, T. Żbik]
- Gospodarka w XVII w. [K. Krzyżak, J. Siembida]
- Wojny i wojskowość w XVII w. [K. Krzyżak, T. Żbik]
- XVII wiek od kuchni [M. Folta, T. Żbik]
„WIEKI NIEZUPEŁNIE CIEMNE” [2020/2022]
„Wieki niezupełnie ciemne” – to cykl wykładów historycznych, podczas których snuto opowieści i dyskutowano na temat ważnych zjawisk, postaci, kultury, codzienności w wiekach średnich. W rolę ekspertów wcielili się historycy, miłośnicy regionu, znawcy tematu: Marcin Folta, Konrad Krzyżak, Jacek Siembida, Tomasz Sudoł, Tomasz Żbik. Zrealizowano osiem spotkań poświęconych tematom:
- Rozwój osadnictwa na Ziemi Niżańskiej [J. Siembida, T. Sudoł]
- Na styku kultur. Różnorodność etniczna i kulturowa w średniowieczu [K. Krzyżak, T. Żbik]
- Średniowieczne wzorce osobowe [M. Folta, T. Żbik]
- Technologie i wynalazki wieków średnich [Jacek Siembida, T. Żbik]
- Blaski i cienie średniowiecza [J. Siembida, T. Sudoł]
- Wokół ciała w średniowieczu [M. Folta, T. Żbik]
- Sztuka wojenna wieków średnich [K. Krzyżak, T. Sudoł]
- Sprawy ostateczne w średniowieczu [M. Folta, K. Krzyżak]
„MAŁA AKADEMIA TRADYCJI” [2022]
Pod hasłem „Mała akademia tradycji” krył się cykl spotkań z kulturą regionu dla dzieci. Zrealizowaliśmy je we współpracy z Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej. Celem spotkań było przybliżenie dzieciom lokalnych tradycji i kultury ludowej. Uczestnicy zapoznali się z regionalnymi tradycjami, wiejską modą, zdobnictwem, elementami krajobrazu kulturowego, dawnymi wiejskimi zabawami i zabawkami. Spotkania poprowadzili edukatorzy z Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej. Istotną częścią zajęć były działania praktyczne. Powodzeniem cieszyły się warsztaty skrobanie pisanek, przebieranki w dawne stroje, warsztaty bibułkarskie, dawne gry i zabawy. W zajęciach wzięli udział uczniowie ze szkół podstawowych z terenu gminy Nisko. W sumie zorganizowano osiem spotkań ujętych w cztery bloki tematyczne:
- Zwyczaje wielkanocne Lasowiaków. Prelekcja, warsztaty skrobania pisanek.
- Dawna wiejska moda. Prelekcja, pokaz strojów ludowych, przebieranki w dawne stroje.
- Kapliczki i krzyże przydrożne regionu. Prelekcja, warsztaty bibułkarskie.
- O zabawkach i zabawach wiejskich dzieci. Prelekcja, pokaz drewnianych zabawek, dawne gry i zabawy.
PRELEKCJE, DEBATY, WYKŁADY I SPOTKANIA OKOLICZNOŚCIOWE:
- Otwarta debata „Porozmawiajmy o Niepodległej” [2018]
- Literacka schadzka w urodziny J.M. Gisgesa [2018]
- Spotkanie upamiętniające Żołnierzy Wyklętych związanych z Niskiem [2019]
- Spotkanie „Nasi Sprawiedliwi” [2019]
- Spotkanie z Tomaszem Sudołem „Powiat Nisko w czasie I wojny światowej” [2019]
- Spotkanie z nadsańskimi mistrzami teatru (z MDK Stalowa Wola) [2019]
- Wieczór wspomnień „Wybitni mieszkańcy i zasłużeni dla miasta Nisko” [2021]
- Prelekcja „Śladami naszych przodków – poszukiwanie rzeczy codziennego użytku Rudniczan z okresu XIX i początku XX w.” [2021]
- Wykład prof. Andrzeja Nowakowskiego „Dzieje Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół” [2021]
- Spotkanie „Śladami Żołnierzy Wyklętych na terenie powiatu niżańskiego” (z RCEZ) [2022]
- Debata poświęcona relacjom Polska – Ukraina – Rosja [2022]
- Spotkanie z autorkami publikacji „Kościuszko z Machowa i inni. Antologia godek lasowiackich” (z MDK Stalowa Wola) [2022]
